Nieuw boek werpt licht op het succes van de Zuiderwaterlinie als verdedigingslinie

Vught – Op Fort Isabella presenteerde de Alliantie Zuiderwaterlinie gisteren het nieuwe boek ‘Zuiderfrontier/-waterlinie in actie’. Onderzoeker Bas Bevaart beantwoordt de vraag of de plannen van vestingbouwer Menno van Coehoorn in het Brabantse deel van de Zuiderfrontier, nu bekend als de Zuiderwaterlinie, succesvol waren. Hij kijkt daarvoor specifiek naar de periode van de Oostenrijkse Successieoorlog (1740 – 1748). Hiermee geeft hij een belangrijk inkijkje in het ontstaan van de Zuiderfrontier en de inzet van de waterlinie. Bas Bevaart: “Tijdens mijn onderzoek vond ik het boeiend om vast te stellen dat de bedachte plannen van Menno van Coehoorn ook niet als vanzelfsprekend goed en volledig uitgevoerd werden.”   

Nieuwe kennis 

Het boek vormt een belangrijke aanvulling op de kennis over het ontstaan en gebruik van de Zuiderwaterlinie. Anne-Wil Maris, programmamanager van de Alliantie Zuiderwaterlinie: “Nieuw onderzoek brengt weer nieuwe kennis op tafel. En dat is erg belangrijk: daarmee krijgen we steeds een beter beeld van wat zich vroeger heeft afgespeeld. Ook krijgen we een inkijkje in de denkwereld van Menno van Coehoorn. Hij was voor die tijd een echte innovator. Dat willen wij ook zijn: door te leren van onze voorgangers, kunnen we kijken hoe we de uitdagingen van nu en de toekomst aan kunnen pakken. Het is mooi dat er zoveel gedreven onderzoekers zijn zoals Bas Bevaart die diep in de geschiedenis van de Zuiderwaterlinie duiken.”  

Wethouder Yvonne Vos van gemeente Vught: “Het cultureel erfgoed in onze gemeente willen we in ere houden. Het draagt namelijk bij aan de identiteit van de dorpen, laat het ontstaan en de ontwikkeling ervan zien én vergroot de kwaliteit van beleving. We zijn dan ook blij met het nieuwe boek van Bas Bevaart, want zo krijgen we meer inzicht in ons erfgoed. De plek van de boekpresentatie, Fort Isabella in Vught, is ook niet zomaar gekozen: het boek leert dat het fort destijds goed onder handen is genomen en versterkt door Menno van Coehoorn.” 

325 jaar geleden 

Op 18 april 1698, 325 jaar geleden, presenteerde Menno van Coehoorn zijn plannen voor het verbeteren van de verdediging van de toenmalige Republiek aan de Raad van State en de Staten-Generaal. Hij stelde voor om de sterke vestingsteden aan elkaar te verbinden met gebieden die bewust onder water gezet konden worden (inundatie). Door gebruik te maken van de natuurlijke laagtes en hoogtes in het landschap én door op strategische plekken kleine verdedigingswerken toe te voegen, kon Van Coehoorn een permanente linie aanleggen. 

Bas Bevaart: “Uit de bronnen blijkt dat de besluitvorming snel verliep: de plannen en benodigde financiering werden op 30 juni 1698 (een paar maanden later) al goedgekeurd. De uitvoering kon beginnen, maar het was een monsterklus die de nodige uitdagingen kende. Na veel vertragingen werd de bouw van de Zuiderfrontier weer opgepakt toen de Oostenrijkse Successieoorlog in 1740 uitbrak.” 

Dankzij talrijke documenten en oude, gedetailleerde kaarten heeft Bas Bevaart de gerealiseerde inundaties kunnen weergegeven en kunnen concluderen of deze succesvol was. 

Het boek kopen  

Het boek ‘Zuiderfrontier/-waterlinie in actie’ is vanaf nu voor € 27,50 te koop in elke reguliere boekhandel, in de winkel van de Kring Vrienden van ’s-Hertogenbosch en is rechtstreeks te bestellen via Uitgeverij Pictures Publishers. 

De Zuiderwaterlinie 

De Zuiderwaterlinie is een unieke ketting van historische vestingsteden en hun ommeland, verbonden door het typisch Nederlandse verhaal van verdedigen met water. Om vijandelijke troepen uit het Zuiden tegen te houden, zette men het land rondom de vestingsteden onder water. Waar vroeger de soldaten aan de grens stonden, vind je nu veel gezelligheid tegen het decor van een rijke geschiedenis. Geniet van de gezellige historische vestingsteden, bezoek een van de stoere forten of ontspan in de bijzondere natuur.