Ga naar inhoud

Verhalen van de Zuiderwaterlinie

Nederland is een waterland. Water is niet alleen een vijand waar je je tegen moet beschermen, het is ook een bondgenoot waar je je mee kunt verdedigen. Dat zie je goed in het gebruik van de vele waterlinies, waarvan de Zuiderwaterlinie er één is. Het is de oudste, langste en meest gebruikte waterlinie van ons land. Daarmee is het misschien ook de waterlinie met de meeste verhalen.

De Zuiderwaterlinie kent een lange geschiedenis van overstromingen, oorlogen en inundaties. De linie heeft verschillende mensen zien komen en gaan, van koningen en stadhouders tot soldaten en gewone burgers - ook nu nog. Er zijn vele perspectieven en spannende gebeurtenissen te ontdekken. Die brengen we hier samen in verschillende tijdvakken die de diverse draden van het verhaal spinnen en samenbrengen in knooppunten langs de linie die je nog steeds kan bezoeken. Laat je meevoeren langs de verhalen van de Zuiderwaterlinie!

  • Tijdvak 1: Tussen twee vuren (1568-1648)

    Tijdvak 1: Tussen twee vuren (1568-1648)

    Katholiek of protestant? Spaans of Hollands? Deze tweedeling leidt tot de Tachtigjarige Oorlog, waarin Brabant wordt verscheurd tussen twee kampen. Een tijd van bloedige conflicten en de aanloop naar de Zuiderwaterlinie.

  • Tijdvak 2: Rampjaar... of jubeljaar? (1648-1704)

    Tijdvak 2: Rampjaar... of jubeljaar? (1648-1704)

    Radeloos, redeloos, reddeloos. Of toch niet? Het Rampjaar 1672, waarin de Nederlandse Republiek van drie kanten wordt aangevallen, was niet voor alle Brabanders een ramp. Wat dat betekende lees je hier.

  • Tijdvak 3: Ongeëvenaarde frontier (1704-1748)

    Tijdvak 3: Ongeëvenaarde frontier (1704-1748)

    Eens maar nooit weer, zo’n Rampjaar. Het levert lessen op om de Republiek beter te verdedigen. Het resultaat? Een ingenieuze linie dwars door Brabant!

  • Tijdvak 4: Gaten in de linie! (1748-1830)

    Tijdvak 4: Gaten in de linie! (1748-1830)

    Vredestijd zorgt voor een adempauze, tot in 1793 het Franse leger onder generaal Pichegru aanklopt. Het is weer oorlog en de linie doet haar werk. Totdat supporters van de Franse revolutie haar saboteren om de Fransen door te laten…

  • Tijdvak 5: Opstand, afbraak, opleving (1830 tot nu)

    Tijdvak 5: Opstand, afbraak, opleving (1830 tot nu)

    In 1830 eisen de Belgen hun onafhankelijkheid van Holland op. De Zuiderwaterlinie verdedigt het land weer, maar raakt na de dreiging in verval. Andere linies en strijdtonelen nemen het over. Hoe gaat het verhaal verder in de moderne tijd tot nu?

De nieuwste verhalen

  • Anne van Kuijk - Reuring in Rooi

    In de eerste maanden van 1839 was het in Sint-Oedenrode, in de volksmond ‘Rooi’ geheten, een drukte van belang. Ongeveer 1000 militairen uit andere delen van Nederland kwamen naar het dorp en namen hun intrek in de huishoudens van de toen circa 4000 Rooienaren. 

    Anne van Kuijk - Reuring in Rooi

  • Jan van Oudheusden - Frederik Hendrik in Waalwijk

    ‘Die duivelse Spinola!’ gromt Frederik Hendrik. Het is augustus 1624. Zojuist is een ijlbode komen melden dat de Spaanse opperbevelhebber Ambrogio Spinoza met 18.000 man het beleg heeft geslagen om de vestingstad Breda. Breda, dé Nassaustad verliezen? Dat zullen Frederik Hendrik en prins Maurits niet laten gebeuren.

    Jan van Oudheusden - Frederik Hendrik in Waalwijk Kaart van het Staatse leger in de Langstraat in 1624-1625

  • Rob Hopstaken - De duif van Maurits

    De wind sneed guur langs zijn gezicht. Prins Maurits trok de kraag van zijn jas nog even dichter en koesterde de warmte van het bont. Even zuchtte hij. Wat had hij aan die behaaglijke warmte in zijn nek, nu hij boven in de kerktoren van Geertruidenberg zat opgesloten terwijl heel de stad krioelde van de Spaanse soldaten? 

    Rob Hopstaken - De duif van Maurits Afbeelding die de Mauritsduif visualiseert, als toevoeging aan het verhaal 'De duif van Maurits'

  • 1629 - de herovering van Den Bosch

    Tijdens de Tachtigjarige oorlog is Den Bosch in handen van de Spanjaarden. De stad is strategisch gelegen en omringd door een moeras. Het Spaanse leger verdedigt de stad tot het in 1629 wordt heroverd door de Staatse troepen onder leiding van prins Frederik Hendrik, die het moeras drooglegt. 

    1629 - de herovering van Den Bosch

  • Stef Koenis - De Held van Heusden

    Tijdens het Rampjaar trokken de Fransen Heusden binnen. Alle andere steden in de regio hadden zich zonder veel verzet overgegeven, maar in Heusden kwam het tot een beleg.

    Stef Koenis - De Held van Heusden Foto van trouwregister van de Nederduits Gereformeerde Gemeente waarin de naam van Jan Beens voorkomt.

Heb jij een verhaal over de Zuiderwaterlinie?

Al sinds mensenheugenis worden verhalen verteld. Een krachtig verhaal emotioneert, legt verbindingen en houdt de geschiedenis levend. Ook over de Zuiderwaterlinie zijn vele verhalen te vertellen. Al die anekdotes, gebeurtenissen en legendes maken de linie zichtbaar en toegankelijk voor het publiek. Door een verhaal in te sturen draag je bovendien bij aan het collectieve geheugen.