Terugblik erfgoedcafé 20 november 2024

Op woensdag 20 november was het tweede liniebrede erfgoedcafé van dit jaar. Zo’n 40 belangstellenden kwamen samen in de Gildekamer van het Cloveniersgilde in Grave. Daar werden zij bijgepraat over het laatste onderzoeksnieuws van de Alliantie Zuiderwaterlinie.

Coördinator onderzoek Stef Koenis trapte het programma af met een aantal mededelingen over lopende projecten. Zo gaat de Alliantie Zuiderwaterlinie in 2025 onderzoeken hoe we jongeren bij de Zuiderwaterlinie kunnen betrekken. Ook besteden we in 2025 meer aandacht aan archeologie in de Zuiderwaterlinie. Vervolgens gaf Stef een update over het liniebrede onderzoeksproject naar inkwartiering van militairen en de opvang van oorlogsvluchtelingen in de Zuiderwaterlinie door de eeuwen heen. In april is een groep heemkundigen gestart met dit project. Zo’n 10 onderzoekers doen op dit moment onderzoek naar inkwartiering in verschillende periodes. Het Rampjaar en de Tachtigjarige Oorlog worden nog door niemand onderzocht. Geïnteresseerden mogen zich melden bij Stef Koenis: s.koenis@zuiderwaterlinie.nl. De groep streeft ernaar om de onderzoeksresultaten in oktober 2025 te publiceren.

Fred van den Kieboom nam het woord over en vertelde over zijn onderzoek naar de gebeurtenissen in de Tachtigjarige Oorlog rond de Linie van de Eendracht en de West-Brabantse Waterlinie. Hij toonde een aantal interessante bronnen die ook het menselijke gezicht van de oorlog laten zien. Fred is van plan om de resultaten van het onderzoek te publiceren.

Na deze lezing ging de groep op excursie door Grave, waarna ook een bezoek aan het Stadsmuseum werd gebracht. Tijdens de excursie bekeek de groep de Sint Elisabethkerk en het bezoekerscentrum van de Zuiderwaterlinie. Het winterse weer maakte de straten van Grave extra sfeervol. In het Stadsmuseum van Grave bewonderde de groep een wisseltentoonstelling over de gebeurtenissen van 1674: het rampjaar voor Grave.

Eenmaal terug bij het Cloveniersgilde gaf Albert van Duren een lezing over de oorlogsgeschiedenis van Reek. Ook vertelde hij over het onderzoek van de Zuiderwaterlinie werkgroep ‘Buiten de Veste’ waar hij lid van is. De werkgroep organiseerde afgelopen september een uitgebreide expositie in de kerk van Reek over de bevrijding van het dorp in 1944.

Tot slot vond een gesprek plaats over het gebruik van Brabant Cloud en de Collectie Zuiderwaterlinie. De Collectie Zuiderwaterlinie is opgestart met als doel alle relevante kennis over de Zuiderwaterlinie bij elkaar te brengen. Het is een zoekmachine waarin je onder andere dingen terug kan vinden op de Brabant Cloud die zijn aangemerkt als relevant voor de Zuiderwaterlinie. Op dit moment is de Collectie nog niet zo bruikbaar omdat veel heemkundekringen hun collectie nog niet gedigitaliseerd hebben of dat wel hebben gedaan maar daarin de relevante archiefstukken nog niet het label ‘Zuiderwaterlinie’ hebben gegeven.

We kijken terug op een inspirerende middag en hopen de liniebouwers weer te zien op het volgende erfgoedcafé!