Geschiedenis wandelroute Buiten de Veste (deel A)
Het spektakel van het beleg in 1602 zal niet minder teweeg gebracht hebben dan Market Garden (1944) bij de bevolking rondom de vesting: Maurits belegde Grave met een leger van 24.000 manschappen vanuit drie legerkampen. Dat gebeurde buiten schootsafstand rond de stad. De legerkampen waren verbonden met een circumvallatielinie van vele kilometers lang, geheel rondom vesting Grave. Het andere deel van de circumvallatielinie lag op de Gelderse Maasoever.
Op deze pagina lees je meer over de geschiedenis van het gebied Keent, Reek, Velp, Escharen en Gassel.
Oorlogsgeweld
Telkens was het voor de bevolking weer aanpassen aan een nieuwe bezetter in Grave. Echter vooral tijdens een beleg kwam ook voor de bevolking van de omgeving de wereld volledig op zijn kop te staan: gevechten vonden plaats in een groot gebied rondom de vesting. En of soldaten nu vijandelijk gezind waren of niet: eten moesten ze allemaal, iedere dag. Soms kregen de boeren vroeg of laat wel een vergoeding, maar vanuit de belegerde vesting werden o.a. koeien, graan en bier vaak onder dwang en zelfs door chantage opgeëist. Daarnaast zijn vele boerderijen kapot geschoten of in vlammen opgegaan.
Bekijk de YouTube video die aantoont hoe er in 1602 oorlog werd gevoerd. Via deze link zie je de colonne die door Zeeland kwam. De colonne draait bij De Kleine Elft in Reek richting Grave (na 13 minuten 49 seconden). En via deze video zie je de parachutisten in de Marspolder bij Grave tijdens de herdenking van de Tweede Wereldoorlog.
Inundatie van landbouwgebieden
Bovenop al het oorlogsgeweld konden vanuit strategische overwegingen de landbouwgebieden geïnundeerd worden. Zo gingen oogsten verloren bovenop de mislukte oogsten door de vaak voorkomende overstromingen van de Maas. Vele eeuwen werd het platteland geteisterd door de Beerse Maas; het overstromingsgebied van de Maas dat lange tijd overstromingen en dijkdoorbraken elders moest voorkomen.
Ook Keent kent een lange geschiedenis van overstromingen. Weliswaar niet door de Beerse Maas, maar wel met volledige isolatie door de Maaskanalisatie van 1938; Keent werd, en wordt nog steeds bij hoog water telkens een eiland. Dat is 70 jaar later pas definitief opgelost door een brug van het “hoogwater”-eiland Keent naar Overlangel.
Hoe het er nu voor staat in het gebied
De bewoners van Keent voelen zich geruster bij hoge waterstanden sinds de ontsluiting in 2008 via een brug bij Overlangel. Deze brugverbinding helpt hen uiteindelijk ook bij hun metamorfose van Gelders naar Brabants volk.
De bewoners van Gassel zijn na eeuwen van overlast van de Beerse Maas al sinds 1942 verlost van de hoogwaterproblemen.
Ook in Nederasselt brak de dijk door tijdens de enorme watersnood in 1926. Deze ramp gaf het laatste zetje (of beter: de finale zet) voor de uitvoering van het plan van Ir. Lely voor de Maaskanalisatie. Nadien hebben ook de Gelderlanders tot op de dag van vandaag hun voeten droog weten te houden, al was het spannend in 1995.
Zonder de omvangrijke historie van de vesting Grave zelf ook maar iets tekort te willen doen, willen Velpenaren toch graag laten weten dat hun geschiedenis nog enkele eeuwen verder terug gaat dan de historie van Grave.
Daarnaast kan Escharen trots de bewijzen tonen van een Romeinse nederzetting op hun grondgebied. Er zijn zelfs vondsten gedaan die terug gaan naar de steentijd en bronstijd.
En de nog altijd strijdbare Reekenaren schijnen juist trots te zijn dat Reek geen noemenswaardige Romeinse vondsten kent: alleen wat munten. Waarom toch juist trots?
Ontdek de geschiedenis via de wandelroute
De drie dorpsgebieden van Escharen, Velp en Reek zijn in het huidige gemeenschappelijke bosgebied reeds verbonden geweest via een Romeinse weg tussen Cuijk en Empel. In datzelfde gebied, dat bij alle belegeringen telkens een grote rol speelde, is tot op de dag van vandaag de militaire historie nog steeds niet geëindigd. Vandaar dat de route van project “Buiten de Veste” hier met een lus niet parallel aan de Maas loopt.
Het gebied van Gassel en Escharen dat gelegen is tussen de steden Grave en Cuijk, is eveneens vele malen het toneel van strijd geweest. Het water van de Maas en van zijrivier de Raam speelde daarbij meerdere keren een rol. Ook hier is voor een goed beeld een enkele route onvoldoende om alles te ontdekken en omzoomt de hoofdroute een heel gebied met meerdere alternatieve trajecten in het gebied.
Geen dorp dat letterlijk zo dicht onder de rook van Grave lag als Nederasselt; het kroonwerk Coehoorn lag op haar grondgebied. Vrijwilligers van het erfgoedplatform Heumen aan de overkant van de Maas, hebben door grondig onderzoek de complete circumvallatielinie uit 1602 aan de Gelderse zijde exact op de kaart weten te zetten: een interessante wandelroute!
Probeer alle historie te ontdekken in het project ”Buiten de Veste” op Google-Earth van het Zuiderwaterlinie Wandelpad.
Beleef de wandelroute 'Buiten de Veste'